റെയിൽവേയിൽ നിന്ന് 35 രൂപ റീഫണ്ട് ലഭിക്കാനുള്ള തന്റെ അഞ്ച് വർഷത്തെ പോരാട്ടത്തിൽ രാജസ്ഥാനിലെ കോട്ട സ്വദേശിയായ ഒരാൾ വിജയിച്ചു. സമാനമായ അവസ്ഥയിലുള്ള ഏകദേശം 3 ലക്ഷത്തോളം ആളുകളെ ഈ ഈ പോരാട്ടത്തിന് സഹായിച്ചു.
2.98 ലക്ഷം ഐ.ആർ.സി.ടി.സി ഉപയോക്താക്കൾക്ക് 2.43 കോടി രൂപ റീഫണ്ട് നൽകാൻ റെയിൽവേ അനുമതി നൽകിയതായി കോട്ട ആസ്ഥാനമായുള്ള സ്വദേശിയായ സുജീത് സ്വാമി തനിക്ക് ലഭിച്ച വിവരാവകാശ മറുപടി ഉദ്ധരിച്ച് പറഞ്ഞു.
ജിഎസ്ടി നടപ്പാക്കുന്നതിന് മുമ്പ് തന്റെ ടിക്കറ്റ് റദ്ദാക്കിയെങ്കിലും സേവന നികുതിയായി ഈടാക്കിയ 35 രൂപ തിരികെ ലഭിക്കാനുള്ള പോരാട്ടത്തിൽ താൻ 50 ഓളം വിവരാവകാശ അപേക്ഷകൾ (ആർ.ടി.ഐ) ഫയൽ ചെയ്യുകയും നാല് സർക്കാർ വകുപ്പുകൾക്ക് കത്തുകൾ അയക്കുകയും ചെയ്തുവെന്ന് സുജീത് സ്വാമി പറഞ്ഞു. ഇന്ത്യൻ റെയിൽവേ കാറ്ററിംഗ് ആൻഡ് ടൂറിസം കോർപ്പറേഷൻ (ഐ.ആർ.സി.ടി.സി) തന്റെ വിവരാവകാശ ചോദ്യത്തിന് നൽകിയ മറുപടിയിൽ 2.98 ലക്ഷം ഉപയോക്താക്കൾക്ക് 35 രൂപ റീഫണ്ട് ലഭിക്കുമെന്ന് സ്വാമി അവകാശപ്പെട്ടു.
പ്രധാനമന്ത്രി, റെയിൽവേ മന്ത്രി, കേന്ദ്ര മന്ത്രി അനുരാഗ് താക്കൂർ, ജിഎസ്ടി കൗൺസിൽ, ധനമന്ത്രി എന്നിവരെ ടാഗ് ചെയ്തുകൊണ്ട് റീഫണ്ട് ആവശ്യപ്പെട്ടുകൊണ്ടുള്ള സുജീത് സ്വാമിയുടെ ആവർത്തിച്ചുള്ള ട്വീറ്റുകൾ 2.98 ലക്ഷം രൂപ ഉപയോക്താക്കളുടെ റീഫണ്ട് അംഗീകരിക്കുന്നതിൽ പ്രധാന പങ്ക് വഹിച്ചു.
എന്താണ് കേസ്?
30 കാരനായ സുജീത് സ്വാമി പുതിയ ജിഎസ്ടി നികുതി സമ്പ്രദായം പ്രാബല്യത്തിൽ വന്നതിന് തൊട്ടുപിന്നാലെ ജൂലൈ 2 ന് ഒരു യാത്ര നടത്താൻ 2017 ഏപ്രിലിൽ ഗോൾഡൻ ടെമ്പിൾ മെയിലിൽ ന്യൂഡൽഹിയിലേക്ക് റെയിൽവേ ടിക്കറ്റ് ബുക്ക് ചെയ്തിരുന്നു. എന്നിരുന്നാലും 765 രൂപ വിലയുള്ള ടിക്കറ്റ് അദ്ദേഹം റദ്ദാക്കി. തുടർന്ന് ടിക്കറ്റ് ക്യാൻസൽ ചെയ്തതുകൊണ്ട് 65 രൂപയ്ക്ക് പകരം 100 രൂപ കുറച്ച് ബാക്കി തുക റീഫണ്ട് ചെയ്യുകയും ചെയ്തു
ചരക്ക് സേവന നികുതി (ജിഎസ്ടി) നടപ്പാക്കുന്നതിന് മുമ്പ് ടിക്കറ്റ് റദ്ദാക്കിയിരുന്നെങ്കിലും അധിക തുകയായ 35 രൂപ തന്നിൽ നിന്ന് സേവന നികുതിയായി ഈടാക്കിയതായി അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. റെയിൽവേയ്ക്കും ധനമന്ത്രാലയത്തിനും വിവരാവകാശ രേഖകൾ അയച്ച് 35 രൂപ തിരികെ ലഭിക്കാനുള്ള പോരാട്ടം സുജീത് സ്വാമി ആരംഭിച്ചു.
ഒരു വിവരാവകാശ മറുപടി പ്രകാരം, റെയിൽവേ മന്ത്രാലയത്തിന്റെ വാണിജ്യ സർക്കുലർ നമ്പർ 43 ഉദ്ധരിച്ച് ഐ.ആർ.സി.ടി.സി ജിഎസ്ടി നടപ്പാക്കുന്നതിന് മുമ്പ് ബുക്ക് ചെയ്തതും നടപ്പിലാക്കിയതിന് ശേഷം റദ്ദാക്കിയതുമായ ടിക്കറ്റുകൾക്ക് ബുക്കിംഗ് സമയത്ത് ഈടാക്കിയ സേവന നികുതി തിരികെ നൽകില്ല. അതിനാൽ റദ്ദാക്കിയ ടിക്കറ്റിന് 100 രൂപ (ക്ലറിക്കൽ ചാർജായി 65 രൂപയും സേവന നികുതിയായി 35 രൂപയും) ഈടാക്കിയതായി അതിൽ പറയുന്നു. എന്നിരുന്നാലും 2017 ജൂലൈ 1 ന് മുമ്പ് ബുക്ക് ചെയ്യുകയും റദ്ദാക്കുകയും ചെയ്യുന്ന ടിക്കറ്റുകൾക്ക് ബുക്കിംഗ് സമയത്ത് ഈടാക്കിയ സേവന നികുതിയുടെ ആകെ തുക തിരികെ നൽകുമെന്ന് പിന്നീട് തീരുമാനിച്ചതായി വിവരാവകാശ മറുപടിയിൽ പറയുന്നു.
“അതിനാൽ, 35 രൂപ തിരികെ നൽകും” സ്വാമിയുടെ വിവരാവകാശ ചോദ്യത്തിനുള്ള മറുപടിയിൽ ഐ.ആർ.സി.ടി.സി പറഞ്ഞു. “എന്നിരുന്നാലും 2019 മെയ് 1 ന് എനിക്ക് എന്റെ ബാങ്ക് അക്കൗണ്ടിൽ 33 രൂപ ലഭിച്ചു. സേവന നികുതിയുടെ റൗണ്ട് ഓഫ് മൂല്യമായ 35 രൂപയായി 2 രൂപ കിഴിവ് നൽകി,” സ്വാമി പറഞ്ഞു.
2 രൂപ തിരികെ ലഭിക്കാൻ അടുത്ത മൂന്ന് വർഷത്തേക്ക് സ്വാമിയുടെ പോരാട്ടം തുടർന്നു. ഒടുവിൽ കഴിഞ്ഞ വെള്ളിയാഴ്ച അത് ഫലം കണ്ടു. സ്വാമി പറയുന്നതനുസരിച്ച് ഒരു മുതിർന്ന ഐ.ആർ.സി.ടി.സി ഉദ്യോഗസ്ഥൻ അദ്ദേഹത്തെ അറിയിച്ചത് ഇങ്ങനെയാണ് “റയിൽവേ ബോർഡ് 2.98 ലക്ഷം) ഉപയോക്താക്കൾക്കുംറീഫണ്ട് അംഗീകരിച്ചു. റീഫണ്ട് ഡെപ്പോസിറ്റ് ചെയ്യുന്നതിനുള്ള നടപടിക്രമങ്ങൾ നടക്കുന്നു, എല്ലാ യാത്രക്കാർക്കും അവരുടെ റീഫണ്ട് ക്രമേണ ലഭിക്കും.”