ഇന്ത്യയുൾപ്പെടെ ലോകത്ത് ക്ഷേത്രങ്ങൾക്ക് ഒരു കുറവുമില്ലെങ്കിലും മുസ്‌ലിം രാജ്യമായ ഇന്തോനേഷ്യയിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഒരു ക്ഷേത്രം വളരെ സവിശേഷമാണ്. കടൽത്തീരത്ത് സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ഒരു വലിയ പാറയിലാണ് ഈ ക്ഷേത്രം നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നത്. ആയിരക്കണക്കിനു വർഷങ്ങളായി സമുദ്രജലത്തിന്റെ വേലിയേറ്റത്തിന്റെ ഫലമായാണ് ഈ പാറ രൂപംകൊണ്ടത്. ഈ സവിശേഷ ക്ഷേത്രത്തിന്റെ നിർമ്മാണത്തിന്റെ കഥ വളരെ രസകരമാണ്.
ഇന്തോനേഷ്യയിലെ ബാലിയിലുള്ള ‘തനാ ലോട്ട് ടെമ്പിൾ’ എന്നാണ് ഈ ക്ഷേത്രം അറിയപ്പെടുന്നത്. യഥാർത്ഥത്തിൽ ‘തനാ ലോത്ത്’ എന്നാൽ പ്രാദേശിക ഭാഷയിൽ കടൽ ഭൂമി (കടലിലെ കര) എന്നാണ് അർത്ഥമാക്കുന്നത്. ബാലിയിലെ കടൽത്തീരത്ത് ഒരു ശൃംഖലയായി നിർമ്മിച്ച ഏഴ് ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് ഈ ക്ഷേത്രം. ഈ ശ്രേണിയിൽ നിർമ്മിച്ച ക്ഷേത്രങ്ങളുടെ പ്രത്യേകത ഓരോ ക്ഷേത്രത്തിൽ നിന്നും അടുത്ത ക്ഷേത്രം വ്യക്തമായി കാണാം എന്നതാണ്. 1980 ൽ ഈ ക്ഷേത്രം സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന പാറ ദുർബലമാവുകയും വീഴുകയും ചെയ്തു. അതിനുശേഷം ക്ഷേത്രവും പരിസര പ്രദേശവും അപകടകരമാണെന്ന് പ്രഖ്യാപിച്ചു. ഈ സംരക്ഷിക്കാന്‍ ജപ്പാൻ സർക്കാർ ഇന്തോനേഷ്യൻ സർക്കാരിനെ സഹായിച്ചു. ശേഷം പാറയുടെ മൂന്നിലൊന്ന് ഭാഗം കൃത്രിമ പാറ കൊണ്ട് മൂടി പുതിയ രൂപം നൽകി.
പതിനഞ്ചാം നൂറ്റാണ്ടിൽ നിരർത്ഥ എന്ന പുരോഹിതനാണ് തനാ ലോട്ട് ക്ഷേത്രം പണികഴിപ്പിച്ചതെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. കടൽത്തീരത്തിലൂടെ നടക്കുമ്പോൾ അദ്ദേഹം ഈ സ്ഥലത്ത് എത്തിയിരുന്നു അതിനുശേഷം ഈ സ്ഥലത്തിന്റെ ഭംഗി ഇഷ്ടപ്പെട്ടു. രാത്രിയും അദ്ദേഹം ഇവിടെ താമസിച്ചു. ഈ സ്ഥലത്ത് കടൽ ദേവന്റെ ക്ഷേത്രം പണിയണമെന്ന് അദ്ദേഹം അടുത്തുള്ള മത്സ്യത്തൊഴിലാളികളോട് ആവശ്യപ്പെട്ടിരുന്നു. പുരോഹിതൻ നിരർത്ഥയെയും ഈ ക്ഷേത്രത്തിൽ ആരാധിക്കുന്നു.
ദുരാത്മാക്കളിൽ നിന്നും ദുഷ്ടരിൽ നിന്നും ഈ ക്ഷേത്രത്തെ സംരക്ഷിക്കുന്നത് അതിന്റെ പാറക്കടിയിൽ വസിക്കുന്ന വിഷവും അപകടകരവുമായ പാമ്പുകളാണ് എന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. പുരോഹിതൻ നിരർത്ഥ തന്റെ ശക്തിയാൽ ഒരു വലിയ കടൽ പാമ്പിനെ സൃഷ്ടിച്ചുവെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. അത് ഇപ്പോഴും ഈ ക്ഷേത്രത്തിന്റെ സുരക്ഷയിൽ വിന്യസിക്കപ്പെടുന്നു.
